Bijwerkingen na griepvaccinatie

Elk najaar worden bepaalde risicogroepen gevaccineerd met het griepvaccin. Mensen van 60 jaar en ouder komen in aanmerking hiervoor. Dit geldt ook voor mensen met een verminderde weerstand of een bepaalde aandoening zoals diabetes of een hart-, long – of nierziekte. De griepprik kan bijwerkingen geven. Op deze pagina staat meer informatie over de aard en de duur van bijwerkingen van het griepvaccin.

Bijwerkingen van griepvaccinatie in het kort:

Veelvoorkomende bijwerkingen van de griepvaccinatie zijn onder andere: hoofdpijn, je niet lekker voelen en reacties op de prikplek. Deze bijwerkingen kunnen na iedere vaccinatie weer ontstaan.
Bijwerkingen ontstaan meestal binnen een dag na vaccinatie en gaan binnen een paar dagen vaak vanzelf over.
Het griepvaccin kan geen griep veroorzaken. Verschijnselen van verkoudheid zoals spierpijn, hoofdpijn en vermoeidheid kunnen wel voorkomen na vaccinatie. Deze klachten zijn veel milder dan bij de echte griep.
Heb je recent een griep- en/of pneumokokkenvaccinatie gehad? Meld je dan aan voor het onderzoek naar de bijwerkingen van deze vaccinaties via vaccinmonitor.nl.

Wie ervaart bijwerkingen na griepvaccinatie?

Iedereen kan bijwerkingen ervaren na vaccinatie. Als je eerder bijwerkingen hebt ervaren, hoeft dit niet te betekenen dat je dezelfde klachten weer zult krijgen bij een nieuwe vaccinatie. En andersom geldt dit ook. Als je eerder geen bijwerkingen hebt ervaren, kan het zijn dat je deze nu wel ervaart.

Uit een vragenlijstonderzoek uitgevoerd door Lareb kwam dat jongeren vaker bijwerkingen na de griepvaccinatie rapporteren dan ouderen. Dit neemt af met een oplopende leeftijd. Vrouwen rapporteerden ook vaker een bijwerking. Vooral reacties rondom de prikplek werden vaker gemeld door vrouwen.

Wanneer ontstaan bijwerkingen na griepvaccinatie en hoelang duren ze?

Reacties rondom de prikplaats treden vaak snel op, binnen een paar uur. Deze houden meestal ook kort aan. Uit onderzoek van Lareb blijkt dat prikplaatsreacties bij mannen iets sneller herstellen dan bij vrouwen. Andere bijwerkingen zoals koorts, hoofdpijn en vermoeidheid ontstaan vaak binnen een dag. Bij vrouwen lijken bijwerkingen in het algemeen net wat sneller op te treden dan bij mannen.

Daarnaast kwam uit ons onderzoek dat de meeste gevaccineerden ‘enigszins last’ hadden van de veel voorkomende bijwerkingen na griepvaccinatie (score 2 op een schaal van 5). Vrouwen ervaarden een lokale reactie rondom de prikplaats als enigszins belastend, terwijl de meeste mannen meldden dat een lokale reactie niet belastend was.

Griepvaccin veroorzaakt geen griep

Van het griepvaccin kun je geen griep krijgen. In het griepvaccin zitten namelijk dode stukjes griepvirussen. Griep kun je alleen krijgen van een levend griepvirus.

Griepachtige verschijnselen kunnen wel voorkomen na de griepprik. Denk hierbij aan: hoofdpijn, spierpijn, prikkelbaarheid, verminderde eetlust, koorts, rillingen en vermoeidheid. Deze klachten houden meestal niet langer dan 1 tot 2 dagen aan. Deze klachten lijken op griepsymptomen, maar zijn veel milder. Het doormaken van de echte griep is vaker ernstiger met een langer beloop, vooral bij ouderen en risicogroepen.

Welke bijwerkingen treden op na griepvaccinatie:

De meest voorkomende bijwerkingen na het griepvaccin zijn:

Er kunnen ook specifieke bijwerkingen optreden na griepvaccinatie. Enkele hiervan worden hieronder toegelicht.

Allergische reacties

Heftige allergische reacties na een griepvaccinatie zijn zeldzaam. Een heftige allergische reactie treedt meestal op binnen 15 tot 30 minuten na je prik. Er kan dan sprake zijn van: zwellingen rond de ogen, van de lippen, tong of keel, acute benauwdheid, huiduitslag of jeuk over je hele lichaam en een lage bloeddruk met een snelle hartslag. Soms ontstaan vergelijkbare klachten zonder aantoonbare allergische reactie. Of een vervolgvaccinatie mogelijk is na allergische klachten, kun je bespreken met de (huis)arts.
Lees hier meer over allergische reacties na vaccinatie.

Guillain-Barré syndroom

De zeldzame aandoening Guillain-Barré staat in de bijsluiter van het griepvaccin. Bij het Guillain-Barré syndroom valt het immuunsysteem zenuwen buiten het centraal zenuwstelsel aan en beschadigt deze. De aangedane zenuwen zijn vooral gevoelszenuwen en zenuwen die spieren aansturen. De klachten die optreden zijn daarom meestal spierzwakte en gevoelsstoornissen zoals tintelingen in de benen en armen.

Uitgebreide zwelling van een gevaccineerde arm

Na vaccinatie kan zwelling en/of roodheid op de injectieplaats ontstaan. Dit kan zich uitbreiden tot over de schouder of elleboog. Deze reactie ontstaat meestal 24 tot 48 uur na de vaccinatie. Behandeling is niet nodig. Het verdwijnt vanzelf binnen 4 tot 5 dagen zonder blijvende klachten.
Lees hier meer over uitgebreide zwelling van een gevaccineerde arm of been na vaccinatie.

Vergrote lymfeklieren

Na griep- en/of pneumokokkenvaccinatie kunnen vergrote lymfeklieren ontstaan. Dit wordt ook wel lymfadenopathie genoemd. Lymfeklieren, meestal in de oksel van de gevaccineerde arm, kunnen opzwellen bij een ontsteking, een infectie, auto-immuunziekte of na vaccinatie. Dit komt doordat de immuun cellen in de lymfeklieren actief worden. De zwelling kan soms zo groot worden als een golf- of tennisbal. Meestal ontstaan vergrote lymfeklieren 2 tot 3 dagen na vaccinatie. Vergrote lymfeklieren verdwijnen meestal vanzelf na een week.

Narcolepsie na pandemische griepvaccinaties

Tijdens de Mexicaanse grieppandemie in 2009/2010 zijn er pandemische griepvaccins gebruikt. Wereldwijd kwamen er berichten over narcolepsie na vaccinatie met het pandemisch griepvaccin Pandemrix. Dit vaccin wordt niet meer gebruikt. Er is geen verband tussen narcolepsie en andere (griep)vaccins.

Griepvaccinatie rondom de zwangerschap

De Gezondheidsraad adviseert alle vrouwen om de griepprik te halen vanaf 22 weken zwangerschap. Zwangere vrouwen hebben namelijk een groter risico op een ernstiger beloop van de griep.

Reacties op de prikplaats, spierpijn, vermoeidheid en koorts zijn veel voorkomende bijwerkingen van de griepprik, ook bij zwangere vrouwen. Het bijwerkingenpatroon is na griepvaccinatie ook gelijk als bij een niet-zwangere.

Er is geen verhoogd risico op nadelige gevolgen zoals miskramen of aangeboren afwijkingen na een griepvaccinatie. Lees hier meer over de griepprik tijdens zwangerschap en tijdens de borstvoeding.

Vragenlijstonderzoeken bijwerkingen griepvaccinatie

Lareb doet onderzoek naar bijwerkingen die ontstaan na toediening van de griep- en pneumokokkenvaccinatie. We houden bij welke bijwerkingen optreden na vaccinatie, wanneer deze optreden, hoe lang ze duren en of eventuele klachten opnieuw optreden na een volgende vaccinatie. Met de resultaten uit dit onderzoek kunnen we mensen beter informeren over mogelijke bijwerkingen na een najaarsprik.
Klik hier om je aan te melden voor dit onderzoek of voor meer informatie.

Meer informatie

Meer informatie over de griep- en pneumokokkenvaccinatie is te vinden op de website van het RIVM. Kijk op de Lareb website voor meer informatie over:

Laatst bijgewerkt op 11-9-2024.